De laatste begrotingsbehandeling voor komend jaar kende een tumultueuze aanloop en een treurig slot. Nadat het kantoor van Wetterskip Fryslân bij de commissievergadering in een door boze boeren belegerde vesting veranderde, moest op last van politie de Algemeen Bestuursvergadering in een beter op grote groepen toegerust gebouw plaatsvinden. Dan maar naar de buren in het WTC. Daar bleek geen sprake van grote groepen en kon ieder die het wilde de vergadering in de zaal bijwonen.
Verzet
Maar het ging natuurlijk wel ergens over. Een gemiddelde stijging van 13% van de belastingen. Voor boeren is de prijsstijging het hoogste, maar voor burgers en bedrijven ook niet mis. Daarnaast wordt er flink bezuinigd en worden er belangrijke investeringen uitgesteld.
Wij hebben ons niet zomaar verzet tegen een tariefstijging. We vonden de stijging in één keer veel te fors en hebben bovendien alternatieven aangedragen om de minne financiële situatie in de toekomst te verbeteren. Want het Dagelijks Bestuur zegt dat deze belastingverhoging éénmalig is (al schrijft ze voor 2023 op dat er dan alweer bovenop de inflatiecijfers zal moeten worden verhoogd), wij geloven dat niet. Er komt in het kader van de klimaatverandering, zeespiegelstijging, verzilting van de bodem, bodemdaling, veenweideproblematiek, energievoorziening, terugwinning van stoffen uit afvalwater, microplastics, medicijnresten, etc. zoveel op waterschappen af, dat je veel meer moet doen dan alleen de tarieven verhogen.
Helpende hand
Onze alternatieven waren om ook flink aan de bel te trekken bij het Rijk. Daar krijgen ze de miljarden niet op, terwijl waterschappen nog steeds de helft van het hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) voor hun rekening nemen. Ten tijde van de kredietcrisis hebben de waterschappen het Rijk de helpende hand geboden. Nu hebben vooral die waterschappen het moeilijk, die veel primaire waterkeringen hebben en weinig inwoners die de kosten moeten opbrengen. Zoals Fryslân. De begroting van Wetterskip Fryslân zou er nu en zeker op termijn een stuk zonniger uitzien wanneer Rijk zijn verantwoordelijkheid weer neemt. Maar het Dagelijks Bestuur zegt al jaren dat zij de evaluatie wil afwachten.
Andere alternatieven, zoals samenwerken met gemeenten en provincie als het gaat om uitvoering van onderhoudswerkzaamheden, te komen tot een nieuwe visie op een robuuster watersysteem en om met oog op de toekomst jaarlijks te bekijken hoe je met de financiering van projecten omgaat en dus niet alleen daarvoor het instrument van belastingverhoging gebruikt.
Doorknokken
Geen van onze alternatieven vond weerklank bij de coalitie(partijen). Die hadden nu eenmaal afgesproken om het voorstel van het Dagelijks Bestuur te volgen. Ze complimenteerden elkaar dat ze deze moeilijke beslissing namen in weerwil van tegenstand van de boeren. Wij dachten vooral aan onze inwoners met een smalle beurs, die – of ze nu burger, boer of winkelier zijn – een forse tariefsverhoging voor de kiezen krijgen in een tijd waarin de energielasten, de opcenten, de zorgkosten en de BTW op boodschappen zijn gestegen of stijgen en de pensioenen dalen. Wij hebben van deze begrotingsbehandeling een kater overgehouden. Maar we knokken door.
In januari gaan we een vervolg geven aan de discussie over de veenweide. We gaan samen met onze statencollega’s stappen verder zetten om te komen tot minder CO₂-uitstoot, minder bodemdaling, meer biodiversiteit en landschapsbehoud samen met levenskrachtige landbouw en natuur.
Henni van Asten
Fractievoorzitter PvdA Wetterskip Fryslân
