18 miljoen euro voor de Fryske taal

Door Provinciale Staten op 22 april 2024

Het ministerie van Binnenlandse zaken geeft voor de komende vijf jaar,18 miljoen euro uit om de Fryske taal te ondersteunen. Dat staat in het nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer, die maandag 8 april is ondertekend door minister Hugo de Jonge en de Commissaris van de Koning Arno Brok. Het geld wordt onder anderen geïnvesteerd in de zichtbaarheid, digitalisering, onderwijs, onderzoek, taaloverdracht en decentraal taalbeleid van de Fryske taal.

Zichtbaarheid en digitalisering

De Fryske taal moet meer zichtbaar worden. Dat betekent dat er meer geïnvesteerd gaat worden in nieuwe vormen van cultuur, online en offline. Dit zorgt ervoor dat het Frysk zichtbaar is voor jongeren.

Ook wordt er geld uitgegeven aan digitalisering, want de wereld digitaliseert steeds sneller. De provincie en het Rijk zijn daarom akkoord gegaan om het Frysk mee te nemen in het onderzoek naar de Nederlandse taal en digitalisering.

Onderwijs en onderzoek

Het doel is dat er in 2030 op alle scholen in Fryslân, Fryske les wordt gegeven. Ook gaat er meer geld naar Fryske lessen op het Firda. Binnenkort kan er ook Fryske taal en cultuur gestudeerd worden. Er wordt namelijk gewerkt aan een nieuwe bacheloropleiding hiervoor. Ook de NHL Stenden Hogeschool krijgt steun van de provincie en het Rijk om een minor Frysktalige journalistiek op te zetten.

Taaloverdracht en decentraal taalbeleid

De taaloverdracht van het Frysk staat onder druk. Hier moet verandering in komen en het Rijk gaat hier dan ook onderzoek naar doen.

Volgens de bestuursafspraak heeft iedereen in Fryslân het recht om in het Frysk te communiceren met de overheid. Daarom is het belangrijk dat bij overheidsinstanties, zoals de belastingdienst, het Fryske taalbeleid verder wordt uitgewerkt. Hierbij krijgen ze hulp van verschillende instanties.

Reacties vanuit de politiek

De PvdA Fryslân is blij met deze nieuwe bestuur afspraak. “It is moai om te sjen, dat der safolle ynset nei it Frysk giet. Is moai om te witten dat de lanlike oerheid ek sjocht hoe wichtich dy taal foar minsken hjir en bûten de provinsje Fryslân is,’’ zegt woordvoerder Edou Hamstra hierover.

Habtamu de Hoop is ook erg blij met de 18 miljoen euro. Het Fryske Tweede Kamerlid van GroenLinks-PvdA heeft zich volop ingezet voor de Fryske taal. Dat is ontzettend belangrijk, vindt Habtamu: “We hebben de plicht om in het Frysk te investeren”, zegt hij in Dit is de Dag bij radio NPO 1.’’ Verder benoemt de Hoop in het radioprogramma: “Het is belangrijk dat we Frysk blijven praten.’’ Hij wijst erop dat kinderen beter kunnen leren, lezen en schrijven door meertaligheid. “We hebben zelfs de plicht om erin te investeren, omdat we moeten voldoen aan het Europees Handvest voor minderheidstalen.”