Emissies
Een van de taken van Wetterskip Fryslân is de zorg voor de waterkwaliteit in onze provincie en het Groningse Westerkwartier. Dat is nog niet eenvoudig. Als het gaat om de zuurgraad, temperatuur, de hoeveelheid chloride en de hoeveelheid zuurstof voldoet het oppervlaktewater in bijna het gehele gebied aan de eisen. Maar het doorzicht is op veel plekken onvoldoende en dat geldt ook voor de normen voor o.a. algen, waterplanten en vissen.
Wil ons gebied straks voldoen aan de normen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) zullen er extra maatregelen moeten worden genomen. De hoeveelheid nutriënten (zoals fosfaat en stikstof), de vervuiling door gewasbeschermingsmiddelen, uitspoeling vanaf erven en bacteriologische verontreinigingen zijn op veel plaatsen te hoog en met dat laatste wordt de Zwemwaterrichtlijn overschreden.
Actieplan
Het Algemeen Bestuur kreeg dan ook een Actieplan Emissies voorgelegd, dat in het voorjaar van 2017 zal worden uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. Het Dagelijks Bestuur vroeg ons om in te zetten op die zaken, waar het meeste effect kan worden behaald: het terugdringen van de emissies in het oppervlaktewater vanuit de landbouw en vanuit de recreatievaart (vuil water). Al werd er hier en daar vanuit de agrarische hoek wel gemord over deze keuze, wij hebben er mee ingestemd. Doen wat het beste resultaat oplevert. En ook steeds meer agrariërs begrijpen dat het zo niet langer kan. Ze hebben toch niet voor niets vanuit het LTO een Deltaplan Agrarisch Waterbeheer opgestart. Bovendien is onlangs in Oosterwolde gestart met het Project Erfafspoeling.
Maar er mag nog wel een tandje bij. Schoon water is niet alleen de iets is van boeren en buitenlui. Daarom zou er ook moeten worden ingezet op acties die burgers betreffen en aanspreken. Dat is goed voor het waterbewustzijn. We hebben als voorbeeld de aanpak van verontreiniging door medicijnresten genoemd en het Dagelijks Bestuur gevraagd om op dit terrein iets te doen aan bronaanpak. Zo zouden artsen minder verontreinigende medicijnen kunnen voorschrijven. Elders zijn daar al goede voorbeelden van door een alternatief voor te schrijven voor bijvoorbeeld de pijnstiller diclofenac. Het DB heeft ons toegezegd dat zij hier in het uitvoeringsprogramma aandacht aan wil geven.
Ook hebben we nogmaals aangedrongen op haast bij de emissies van stikstof als gevolg van de veenoxidatie. Over de veenweidediscussie hebben wij al eerder de geringe voortgang gemeld. Eén lichtpuntje is er wel: alle gemeenten in de veenweidegebieden zijn nu betrokken. Hopelijk leidt dit tot meer voortgang, want los van de milieueffecten van veenoxidatie leidt deze ook tot funderingsschade bij woningen en verzakking van infrastructuur (w.o. gemeentelijke wegen etc.).
Vervuiling
Het tweede speerpunt is vervuiling vanuit de recreatievaart. Hoewel sinds jaar en dag een lozingsverbod voor toiletwater voor de pleziervaart van kracht is, leidt dat niet bij iedere recreant tot naleving daarvan. Vooral bij aanlegplaatsen is het water vaak te vies om erin te kunnen zwemmen. Hoe de watersporter ertoe te bewegen zijn vuile water niet meer te lozen is een zaak van lange adem. De 100 inzamelpunten in Fryslân worden te weinig gebruikt; al ligt daar ook weleens slechte bereikbaarheid of storing aan ten grondslag. Dat moet beter. Ook wordt er ingezet op nieuwe vormen van vuilwaterinname.
Wij hebben erop aangedrongen om toch ook aan het werk te gaan met het verbeteren van het wettelijke spoor. Er is dan wel een lozingsverbod, maar geen verplichting om een vuilwatertank aan boord te hebben. Het lijkt ons eerlijk gezegd ook niet reëel om hier veel geld in te gaan steken. In Fryslân zijn er 3500 aanlegplaatsen van de Marrekrite waar boten maximaal drie dagen kunnen aanleggen. Op de mooiste plekken in de provincie en nog gratis ook. Het zijn natuurlijk niet alleen dure jachten die daar liggen, maar elke kampeerder moet gewoon betalen voor zijn tent op een stukje gras.
Wij hebben dan ook aan het Dagelijks Bestuur gevraagd ook maar eens uit te zoeken of het mogelijk is om schepen zonder verzegelde opening van de vuilwatertank te weren uit onze kwetsbaarste gebieden (zoals we ook sommige gebieden/routes alleen toegankelijk maken voor elektrisch aangedreven bootjes) Ook dat onderzoek is toegezegd en we zijn benieuwd naar wat we er straks van zullen terugvinden in het uitvoeringsprogramma.
Tarieven
Tot slot hebben wij in december ook de begroting 2017 vastgesteld. Met een verhoging van de tarieven met 2.2% voor de watersysteemheffing kon onze fractie nog wel leven. Klimaataanpassing vraagt immers heel veel van ons allemaal.Met die voor de waterzuivering konden wij niet akkoord gaan. Wij zijn grote voorstanders van het principe dat de vervuiler betaalt, maar het is ook weer niet nodig om de tarieven meer te verhogen dan je voor de uitgaven nodig hebt. Helaas heeft ons amendement het niet gehaald in het Algemeen Bestuur.
We hebben er daarnaast op aangedrongen dat Wetterskip Fryslân meer werk gaat maken van het bieden van werk aan arbeidsgehandicapten en we zullen er nauw op toezien dat de toezegging hiervoor wordt nagekomen.
Henni van Asten