“Zorgen voor elkaar: dat kunnen we hier in Fryslân!”

Wat is er nodig voor goede zorg? De zogenoemde “keukentafelgesprekken” daarover vinden niet alleen plaats bij burgers, maar ook bij de gedeputeerde zelf. Als bestuurder én mantelzorger houdt Jannewietske de Vries samen met zorgwethouder Andries Ekhart (Leeuwarden) de vinger aan de pols.

Speelt de provincie wel een rol in de zorg? De gemeenten zijn nu toch verantwoordelijk?

Andries: “We doen het samen want de zorg moet toekomstproof zijn. We willen over 20 jaar óók nog kunnen rekenen op handen aan het bed of tijd voor een praatje. Nu kunnen we dat niet meer waarmaken. Met elke 10% die de economie groeit, stijgen de zorgkosten met 38%. Dat loopt spaak. Sinds januari zorgt de gemeente er nu voor dat het beschikbare geld, beter verdeeld wordt. En de provincie investeert in aangepaste locaties waar zorg anno nu gegeven wordt.”

Jannewietske: “Veel woonvoorzieningen zijn niet meer up to date. Er zijn nieuwe vormen nodig en vanuit de provincie helpen we met financiering. In Workum en Drachten komen daardoor nieuwe zorgwoningen en de oude MAVO in Dokkum heeft een woonbestemming gekregen.”

PvdA staat voor sterk en sociaal. Blijft dat überhaupt overeind als gemeenten moeten bezuinigen?

Andries: “Er zijn mensen die recht hebben op hulp en het niet krijgen, terwijl anderen om de twee jaar een nieuwe aangepaste fiets kunnen uitzoeken. Rollators worden massaal gedumpt, of iemand verkoopt zijn auto voor duizenden euro’s en krijgt alsnog gesubsidieerd een scootmobiel. Dat is schandalig. Ik heb eens bij “myn skoanmoeke” een raam schoongemaakt omdat er vogelpoep op zat. Kwam de schoonmaakster de volgende dag en die ging dat raam nog eens poetsen. ‘Omdat het op het formulier stond’. Dan val ik van mijn stoel.”

Hoe voorkom je dat mensen slechte zorg krijgen door te weinig ‘aandachtsminuten’ en strakke protocollen?

Jannewietske: “Wij hebben 4 miljoen gereserveerd voor onvoorziene kosten in de Jeugdzorg. En nog een aantal miljoenen voor andere tekorten. Voor als er aanloopproblemen zijn. Want we gaan hier in Fryslân niet beleven dat er geen of slechte zorg geleverd wordt omdat het geld op is.”

Andries: “Gemeenten moeten vooral niet achterover leunen maar kritisch kijken naar wat er besteed wordt en hoe. Het kan echt wel, betere zorg met minder geld.”

En hoe zorg je voor provinciebrede kwaliteit, ondanks al die verschillende gemeenten?

Jannewietske: “De zorgwethouders en ik zoeken elkaar regelmatig op om te praten over kwaliteit van de zorg in hun regio en over hoe je dat organiseert. De uitwerking kan verschillen, maar onze definitie van zorg en sociaal is hetzelfde.”

Andries: “Ja, en dat is dichtbij de mensen. Neem nou het project Zorgtoerisme van de provincie, dat gaat over een toegankelijke omgeving. Welke paden zijn geschikt voor je rolstoel? Hoe kunnen we met een ambulanceboot ook mensen met lichamelijke uitdagingen een mooie tocht over het water bij Sneek laten maken? Mooi toch? ”

Jannewietske: “Fryslân moet dé plek zijn waar je wilt wonen, ook als je ziek of beperkt bent. Het is zo belangrijk dat mensen zich welkom en ontspannen voelen. Stress is een ziekmaker.”

Jullie partijgenoot Asscher vecht tegen stress op de werkvloer. Veel mantelzorgers kunnen zorg amper combineren met hun baan. Wat doen jullie daar regionaal aan? 

Jannewietske: “Ik weet sinds kort hoeveel stress mantelzorg oplevert. Mijn vader woont bij mij en hij is ziek. Steunkousen aantrekken, medicijnen inregelen, bezoeken aan het ziekenhuis, omgaan met de emoties en het fysieke of mentale onvermogen van de zieke. Dat gaat je niet in de koude kleren zitten.”

Andries: “Dat is nou precies wat onze wijkteams ook tegen komen. Hoe gaat het thuis, wie in de buurt wil je helpen, welke ondersteuning heb je verder nodig? Als we aan de voorkant heel goed helpen is er uiteindelijk minder zorg nodig.”

Jannewietske: “De meeste cao’s geven op papier ruimte aan mantelzorg, maar ik wil er graag met werkgevers over in gesprek hoe we dat ook écht kunnen faciliteren.”

In Fryslân is de zorg dus in goede handen bij de PvdA?

Jannewietske: “Absoluut. Zorg dichtbij daar gaat het ons om. We willen ouderen en mensen met een beperking op een plezierige manier in hun eigen vertrouwde omgeving laten wonen. We gaan daarvoor zorgappartementen moderniseren. Met slimme innovaties zorgen we voor kwaliteitsverbetering. Bovendien gaan we de mensen die in Fryslân in de zorg werken aan het werk houden en opleiden voor de toekomst.”

Andries: “Zorg is een kwestie van lokale en regionale overheid. We vullen elkaar hierop perfect aan.”

Jannewietske: “Dat is onze gezamenlijke boodschap. Goeie soarch kin hjir: Fryslân soarget!”

Andries: “Als het ergens kan, is het in Fryslân.”