Klimaatakkoord: kansen voor nieuw veenweidebeleid

Het behoud van ons prachtige Friese veenweidegebied is een stap dichterbij. Het Klimaatakkoord, dat het kabinet nog voor de vakantie voorlegt aan de Tweede Kamer, biedt grote kansen. Ook belangrijk, het kabinet stelt bijna € 300 miljoen beschikbaar voor oplossingen. Als PvdA zijn we blij dat het naadloos aansluit op het Friese bestuursakkoord dat we vorige week vaststelden. Het bevestigt ons standpunt dat we toe zijn aan een nieuw veenweidebeleid.

Laten we de akkoorden eens naast elkaar leggen. Het klimaatakkoord van het Rijk schrijft over de veenweideaanpak: “Uitrol van aanpak vanaf 2021/2023 voor circa 90.000 hectare veenweide bestaande uit: een maatregelenmix met een substantiële bijdrage van circa 10.000 hectare omzetting naar agrarische natuur, inclusief veenmosaangroei, transitie naar natte teelten, verhogen van het zomerwaterpeil ten gunste van weidevogels en technieken voor onderwaterdrainage.”

Update veenweidebeleid

Financieel stelt het kabinet € 100 miljoen beschikbaar voor boeren in het veenweidegebied die vrijwillig stoppen. Naast deze ‘vrijwillige stoppersregeling’ stelt het kabinet tot 2030 nog € 176 miljoen extra beschikbaar voor overige maatregelen. Dit ‘flankerend beleid’ willen ze samen met provincies, waterschappen en gemeenten uitvoeren. Laat ons nieuwe college daarvoor nou goede ideeën en praktische oplossingen hebben. Eén ding is duidelijk: ons Friese veenweidebeleid is toe aan een update.

In het provinciale bestuursakkoord staat: “We willen op kortere termijn al verbetering zien. Centraal daarin staat dat we al in 2030 gekomen zijn tot een watersysteem waarbij veenoxidatie, verzilting en verdroging zoveel mogelijk voorkomen worden. Dat moet bijdragen tot een veenweidegebied waarin herstel van natuur en biodiversiteit optreedt, insecten en weidevogels zich goed kunnen handhaven en de CO2-uitstoot en bodemdaling afnemen […] en een natuurinclusieve, duurzame landbouw bestaat met een ‘groen’, kansrijk bedrijfsmodel.”

Aan de slag

De citaten tonen aan dat er volop kansen zijn om de ambities van Rijk en provincie aan elkaar te verbinden en Rijksgeld te koppelen aan lokale gebiedsprocessen. Specifiek voor de Friese situatie worden er op dit moment berekeningen gemaakt van de maatschappelijke kosten en baten voor vijf verschillende veenweidescenario’s. De uitkomsten verwachten we in november. Dan weten we welk scenario het beste past bij de gewenste 49% CO2-verlaging en het herstel van de biodiversiteit en kunnen we nog voor het einde van het jaar concreet aan de slag.

Het Rijk verwacht van ons in 2020 een regionale veenweidestrategie. Het Klimaatakkoord heeft het over een gebiedsgerichte aanpak, verplaatsing of omschakeling van agrarische bedrijven en combinaties met Natuur Netwerk Nederland. Stuk voor stuk zaken die in ons bestuursakkoord samengevat worden in het volgende doel: “We buigen het biodiversiteitsverlies in Fryslân om naar herstel op langere termijn. De kwaliteit van bodem, water en landschap verbetert daardoor.” Alle inspanningen moeten gericht zijn op het behoud van ons Friese veenweide. Met een nieuw veenweidebeleid en een gedreven college hebben wij vertrouwen in goede resultaten waar mens en natuur beter van worden.

Hetty Janssen
Fractievoorzitter PvdA Steatefraksje