Door Provinciale Staten op 30 november 2023

‘Laten we samen streven naar een Fryslân dat niet alleen lokaal floreert, maar ook een positieve invloed heeft op het Europese toneel’

Tijdens het programma van de jaarlijkse Rede fan Fryslân, dat dit jaar in het teken stond van Fryslân en de Benelux Unie, verzorgde Jaap Stalenburg een column als voorzitter van het Platform Europa. 

Geachte aanwezigen,

Het is een bijzondere eer om hier vandaag te staan op de jaarlijkse Rede fan Fryslân. Een mooi initiatief om met z’n allen stil te staan bij het bijzondere verhaal van Fryslân.
Ik vind het ook een eer dat ik hier als voorzitter sta van het Europa Platform, in deze tijd van polarisatie de plaats in het provinciehuis waar we als provinciale politiek samen praten over de rol van Fryslân in Europa. Over economie maar ook over de Friese cultuur. Niet een politiek discours om verschillen uit te vergroten maar vooral samen werken aan het verhaal voor Fryslân.

Fryslân, met zijn rijke cultuur en historie, heeft altijd een unieke positie ingenomen in Nederland. En nu, in het tijdperk van globalisering, is het cruciaal om ook de verbinding met Europa te benadrukken. Friesland staat bekend om zijn sterke gemeenschapszin en de Friese taal, die niet alleen een lokale schat is, maar ook een waardevol cultureel erfgoed van Europa.

In deze tijd van veranderende geopolitiek en uitdagingen, is het van belang dat Friesland zijn stem laat horen op het Europese toneel. Niet alleen via een effectieve lobby voor bedrijven en instellingen, maar ook via de politieke partijen die partijgenoten hebben op strategische posities. De kabinetschef van Eurocommissaris Wopke Hoekstra Diederik Samsom wees daar ook op tijdens een rede voor Statenleden uit heel Nederland.

Die politieke lijnen in de Friese lobby kunnen heel effectief zijn. Een mooi voorbeeld is de wijze waarop een werkbezoek van een Europarlementariër aan Terschelling na de containerramp met de MSC Zoe leidde tot een in grote meerderheid in de Transportcommissie voor een opdracht aan de Nederlandse PvdA-Europarlementariër Vera Taks om de komende maanden met de Europese Commissie en de 27 lidstaten te onderhandelen over twee nieuwe Europese scheepvaartwetten.

Tax wil dat alle zeecontainers voortaan verplicht worden voorzien worden van een GPS-tracker, zodat ze weer te vinden zijn als een container bij stormweer of een ongeluk overboord slaat.
Om effectief samen te werken met politieke fracties in het Europees Parlement, is het verder noodzakelijk dat de politieke partijen in Fryslân een gezamenlijke visie en strategie ontwikkelen. Eenheid is de sleutel tot kracht.

Samen kunnen we de belangen van Friesland behartigen op het Europese niveau, waar beslissingen worden genomen die invloed hebben op ons dagelijks leven. We zouden via de politieke partijen ook lokale initiatieven naar Brussel kunnen brengen.
Die beweging komt echt op gang. Ik trof in de wandelgangen van het Europees Parlement in Brussel in oktober Friese Statenleden van diverse partijen die na gesprekken in het EP weer tevreden n de bus naar Leeuwarden stapten.

Politiek en de bestuurlijke lobby zouden elkaar hier perfect kunnen aanvullen.
Het is dan wel essentieel dat de politieke partijen in Fryslân niet alleen hun lokale zorgen uiten, maar ook actief participeren in Europese discussies en beleidsvorming.
Door bruggen te slaan met politieke fracties in het Europees Parlement kunnen we een impact hebben op besluitvormingsprocessen die directe gevolgen hebben voor de provincie.
Daarnaast is het van belang dat Friesland effectief gebruikmaakt van Europese fondsen en programma’s om regionale ontwikkeling te stimuleren. Samenwerking met Europese partners op het gebied van economie, duurzaamheid en culturele uitwisseling kan leiden tot nieuwe kansen en groei.

Belangrijk is ook te benadrukken dat de Europese Unie streeft naar duurzame ontwikkeling. Het Europees Landbouwbeleid, bijvoorbeeld, biedt kansen voor Friesland om duurzame landbouw te bevorderen en het platteland te versterken. Lokale boeren en ondernemers kunnen profiteren van programma’s die duurzaamheid en milieuvriendelijke initiatieven aanmoedigen.

Om optimaal gebruik te maken van deze mogelijkheden, is het van belang dat Friesland een actieve rol speelt in het identificeren van lokale behoeften en het ontwikkelen van projecten die aansluiten bij de Europese beleidsprioriteiten. Zo is er vanuit het Europees Parlement belangstelling voor Holwerd aan Zee, ook vanwege vergelijkbare projecten in Schotland waar Europa in participeert.

Lokale overheden, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven kunnen samenwerken om projecten te initiëren die niet alleen de regio ten goede komen, maar ook bijdragen aan bredere Europese doelstellingen.

In conclusie roep ik op tot eenheid en samenwerking tussen politieke partijen en provinciaal bestuur in Fryslân over de grote Europese belangen en een actieve betrokkenheid bij Europese aangelegenheden.

Laten we samen streven naar een Fryslân dat niet alleen lokaal floreert, maar ook een positieve invloed heeft op het Europese toneel. Een Fries verhaal schrijven waarin Europa geen bedreiging is maar kansen biedt. Een verhaal voor de toekomst.

Want alleen door samen te werken kunnen we de uitdagingen van de toekomst aangaan en een welvarende toekomst voor Fryslân en Europa garanderen.

Dank u wel.

Jaap Stalenburg

Jaap Stalenburg

Woordvoerder economie, werkgelegenheid, onderwijs, Europa, recreatie en toerisme, sociaal beleid, bestuur, participatie & veiligheid