Over geborgde zetels in de waterschappen

Onlangs kwam de landelijke adviescommissie o.l.v. Jan Boelhouwer met haar advies over de  toekomst van de geborgde zetels in de Waterschappen. Het advies is om deze af te schaffen. Wij zijn het daar van harte mee eens en hadden dat al in ons verkiezingsprogramma opgenomen. De organisaties die nu geborgde zetels bezetten zijn vanzelfsprekend minder enthousiast en die mening werd stevig in de krant geventileerd. Daarom hebben wij samen met andere politieke partijen in Wetterskip Fryslân het volgende stuk als een Te Gast aan de Leeuwarder Courant aangeboden, dat op 11 juni j.l. onder de titel ‘Maak een einde aan de geborgde zetels’ werd gepubliceerd.

Waarom bij verkiezingen voor een nieuw waterschapsbestuur niet alle zetels verkiesbaar zijn, maar een deel ervan reeds is voorbehouden aan landbouw-  en natuurorganisaties en bedrijven is voor de meeste mensen onbegrijpelijk. Nu heeft Minister Van Nieuwenhuizen  daarover advies gevraagd en daarin staat dat deze zogenaamde geborgde zetels moeten worden afgeschaft.

Ondergetekenden,  gekozen waterschapsbestuurders van Wetterskip Fryslân,  vinden dit een goed advies. Het is allang tijd om het voltallige waterschapsbestuur via directe verkiezingen te laten kiezen. Zo’n bestuur is prima in staat alle belangen in het waterbeheer en de waterzuivering af te wegen en het ontbreekt bij politieke partijen in Wetterskip Fryslân over het algemeen niet aan invloed vanuit de landbouw, natuurorganisaties en bedrijfsleven om ook die belangen goed te kunnen wegen.  En zeg nou zelf: we zouden het toch ook raar vinden wanneer Philips zetels zou krijgen in de gemeenteraad van Smallingerland, of het MCL als grote werkgever in de raad van Leeuwarden. Natuurlijk begrijpen we dat die geborgde zetels nog stammen uit oude tijden, maar van deze tijd zijn ze in elk geval niet meer.

De Adviescommissie Geborgde Zetels zegt het in haar rapport aan de Minister, dat waterschappen steeds meer gaan over generiek beleid, bijvoorbeeld in het kader van de klimaatontwikkeling. Wij zouden eraan toe willen voegen dat Wetterskip Fryslân als medeoverheid deelneemt aan de beleidsontwikkeling over hernieuwbare energie, natuurbehoud, schoon water, hoogwaterbescherming, de omgevingswet etc. Politieke partijen in Wetterskip Fryslân houden zich met al die onderwerpen en nog veel meer bezig. En natuurlijk laten Wetterskip Fryslân en ook de politieke fracties zelf, zich op al die terreinen door de eigen wetterskipsorganisatie, andere deskundigen en belanghebbenden van kennis en advies voorzien.

Boerenorganisatie LTO reageert met verbijstering en onbegrip.  Ook vertegenwoordigers van Natuurorganisaties en Bedrijven vinden dat bij afschaffen van geborgde zetels hun belangen in het nauw komen. En dat terwijl zij in voortrajecten van beleidsontwikkeling, bij uitvoeringsprojecten, bij informatiebijeenkomsten etc. vaak (al) aan tafel zitten en de gekozen vertegenwoordigers van politieke partijen nadien ook goed weten te vinden.

De discussie over de geborgde zetels sleept zich nu al sinds de invoering van de (toen nieuwe) Waterschapswet van 1992 voort. Wij hopen dat de Minister dit advies overneemt en met Tweede en Eerste Kamer een snel en zorgvuldig wetgevingstraject volgt, zodat de kiezers in Fryslân en het Groningse Westerkwartier bij de volgende waterschapsverkiezingen in 2023 alle 25 leden van het Algemeen Bestuur democratisch kunnen kiezen.

Fractievoorzitters in Wetterskip Fryslân

Henni van Asten  PvdA
Bram Bonnema   FNP
Suzanne van Wylick   Partij voor de Dieren
Jan Dogterom   50plus