Statenlid Christa Oosterbaan (PvdA) heeft vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten waarom de Provincie Fryslân onderzoek naar zelfvarende of op afstand bestuurbare veerboten van en naar de Waddeneilanden financieel steunt. De PvdA heeft zorgen betreffende de veiligheid bij autonome besturing van schepen en het plan om dit te onderzoeken op het Wad, een complex en druk vaargebied.
Veiligheid of economie?
Het onderzoek van Ferry Go! geeft aan in te willen spelen op een tekort aan voldoende personeel, hogere eisen aan efficiënte exploitatie, een wens voor lager energieverbruik en een lagere uitstoot. Dit zou dan gepaard moeten gaan met een verhoogde veiligheid.
Deze uitgangspunten voor het onderzoek lijken volgens de PvdA met name economisch gedreven. Er lijkt met de inzet van het onderzoek voorbijgegaan te worden aan de praktijk op zee, en wat er nodig is voor een veilige en efficiënte vaart. Met de schriftelijke vragen wordt er gevraagd naar de risico’s van onbemande vaartuigen op de Waddenzee. Als zeevarende ben je bijvoorbeeld verplicht bij calamiteiten op zee, zowel op eigen schip als ook bij andere scheepvaart om hulp te bieden. Zo zijn er ook andere situaties, zoals bij extreem weer of drukke vaargebieden, denkbaar waar autonome besturing met incidenten gepaard kan gaan. Christa Oosterbaan: “Innovatie is natuurlijk welkom, maar je blijft iemand nodig hebben die de controle houdt aan boord van het schip. De computer wint het niet van expertise en zintuigen, zeker niet op het gebied van veiligheid. Het Wad is ook een complex vaargebied, met de kenmerkende platen, ondieptes, sterke stroming, geulen die zich verleggen en drukte. Daarmee is het Wad niet geschikt voor een dergelijke proef, laat staan om het daar permanent toe te staan.”
Computer, mag ik (over)varen?
Het onderzoek kan grote gevolgen met zich meebrengen. Wat betekent scheepvaart zonder bemanning voor de nieuwe veerdienstconcessies? Wordt veiligheid en vervoerszekerheid wel als topprioriteit boven economisch gewin gezien? Wat is het effect van zelfsturende voertuigen voor de andere gebruikers van de Waddenzee? En: wat zal de impact zijn op ons UNESCO werelderfgoed waarvan de status toch al onder druk staat. Houden we de mens wel in het oog?
