Schriftelijke vragen schade aan coupures/weingatten slapersdijk nabij Anjum.

15 mei 2020

Nabij Anjum bevindt zicht de Slapersdijk, deels eigendom van Wetterskip Fryslân, maar inmiddels geen onderdeel meer van de zeekering. Een deel van de dijk is verpacht aan een schapenhouder, een ander deel is verkocht en een deel is eigendom van Wetterskip Fryslân. Daar waar schapen lopen, houden die de begroeiing kort. Voor het eigendom van het Wetterskip is bestuurlijk besloten de slapersdijk uit kostenoverwegingen besloten de dijk nog maar 1 x per jaar te maaien/onderhouden.

De Slapersdijk wordt genoemd in de Cultuurhistorische Atlas van Fryslân (www.fryslan.nl) als belangrijk voor de wordingsgeschiedenis van Fryslân. Sinds 1592 omdijkt hij de Anjumer en Lioessener Polder. Maar de wordingsgeschiedenis gaat nog verder terug; al in de tiende eeuw werd er land gewonnen op zee.

Nu vormt de Alddyk een kenmerkend patroon in het landschap. Net als de Slachtedyk, die nu wordt beheerd door It Fryske Gea en als een belangrijk cultuurhistorisch element wordt gezien in wat ooit de Middelsee was.

De Slapersdijk/Alddyk met haar zo kenmerkende coupures wordt op verschillende plekken genoemd en geroemd. Het is een mooi en gaaf voorbeeld van een dijk, waarbij de coupures goed laten zien hoe men zich vroeger verdedigde tegen hoog water en bij laag water de landaanwinning gebruikte om een boterham te verdienen. Er zijn niet zoveel voorbeelden van dergelijke dijken te vinden in den lande.

Ook in het Bestemmingsplan Buitengebied 2013 van de toenmalige Gemeente Dongeradeel wordt vermeld dat de dijk met zijn kenmerkende coupures een als waardevol cultuurhistorisch element worden gezien.
In haar publicatie ‘Een toekomst voor de dijken’ van de RCE (Rijksdienst Cultureel Erfgoed) zegt deze dat gemeenten in hun bestemmingsplannen rekening moeten houden met cultuurhistorische waarden. Dat staat ook in het BRO (Besluit Ruimtelijke Ordening). Ook de Unie van Waterschappen wijst in haar rapport ‘Omgaan met erfgoed’ op de noodzaak zuinig zijn op erfgoed.

We moeten helaas constateren dat er bij de Slapersdijk/Alddyk nogal wat problemen zijn. Het geringe onderhoudsniveau leidt tot welig groeiende (on)kruid en distels. Dat eerste kunnen wij omwille van de biodiversiteit wel waarderen, maar over de distels hebben wij wel wat zorgen. Daarnaast hebben de coupures veel schade. Ze worden aan gort gereden door landbouwverkeer. Vooral aan de laatste coupure richting Lioessens, die toegang geeft tot de plek waar bieten worden opgeslagen, staat er treurig bij.

Wij hebben natuurlijk binnen de organisatie geïnformeerd hoe het ervoor staat. In antwoord op vragen van Water Natuurlijk in november 2018 schrijft het Dagelijks Bestuur dat men bezig is ook het deel van de Alddyk tussen Peazens een de provinciale weg te verkopen. Onze informatie is dat daarvoor geen gegadigden zijn. Het Wetterskip is met de Gemeente Noardeast Fryslân in gesprek over hoe nu verder.

Omdat er geen voortgang in lijkt te zijn stellen wij in samenspraak met leden van de Gemeenteraad Noardeast Fryslân vragen aan onze respectievelijke Colleges.

Daarom vragen wij uw Dagelijks Bestuur om de volgende vragen te beantwoorden:

  1. Vindt u dat de Slapersdijk met haar coupures van cultuurhistorisch belang? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom en heeft u, zoals de Unie van Waterschappen adviseert, een inventarisatie gemaakt van de waarde van de Slapersdijk/Alddyk;
  2. Wat is/zijn de uitkomst(en) van de gesprekken over de Slapersdijk/Alddyk over de schade aan de coupures die u met het Gemeentebestuur van Noardeast Fryslân heeft gevoerd;
  3. Heeft u er op aangedrongen dat de Gemeente Noardeast Fryslân niet alleen de cultuurhistorische waarde van de Slapersdijk/Alddyk in haar bestemmingsplan noemt, maar er ook een juridische status (bijvoorbeeld Gemeentelijk Monument) aan toekent;
  4. Welke stappen gaat u verder ondernemen? Heeft u bijvoorbeeld overwogen de Slapersdijk, of de coupures onder te brengen bij de Stichting Waterschapserfgoed?
  5. Wat is nodig om als Wetterskip Fryslân de cultuurhistorische waarde van de Slapersdijk met haar coupures te erkennen en (al dan niet samen met anderen) beleid te ontwikkelen om deze te verbeteren en in stand te houden?
  6. Is de bestuurlijke afspraak binnen Wetterskip Fryslân over het beheer van de Slapersdijk/Alddyk in strijd met de eigen distelverordening en zo ja, wat gaat u daaraan doen? Is dat niet zo, waarom? En hoe communiceert het DB dat met de omwonenden?

Jelle Arjaans, Water Natuurlijk
Henni van Asten, PvdA
Bram Bonnema, FNP

Woordvoerder

Woordvoerder


Henni van Asten

Fractievoorzitter
Wetterskip Fryslân

Telefoon: 06 – 40 15 28 41
E-mail: [email protected]