Retour Amsterdam: Testrit rond het IJsselmeer
Reistiid trein Fryslân-Rânestêd moat en kin in healoere koarter
Op moandei 24 juny 2013 reizgje ik hin’en wer mei it iepenbier ferfier fan Snits nei Amsterdam. Hinne de reguliere rûte mei de trein, op de weromreis mei trein en bus oer de ôfslútdyk. De starttiid is 10.16 oere, de koers fan de Arriva-trein noard-noardeast, dus falikant de ferkearde kant út! Dochs is it handich oer Ljouwert te reizgjen. Mei de bus, dy’t tagelyk fuortgiet, soe ik de oerstap yn It Hearrenfean amper helje kinne.
Mei in beker kofje stap ik yn Ljouwert op de NS-trein fan 10h44 nei Rotterdam. Nei sa’n trije kertier binne we by Herfte, de flessehals dêr’t de treinen út Ljouwert, Grins en Emmen har trochhinne wringe moatte. De striid om foarrang op dit baanfak is troch Fryslân ferlern, te fernimmen oan lange wachttiden op perron Swolle foar de Ljouwerter treinen nei Utrecht/Rotterdam!! Om it knyppunt Herfte op te lossen wie 80 miljoen út de saneamde Koopmansjilden beskikber. Mar Prorail hat dit jild foar in grut part oan oare projekten ferspikere. No moatte de provinsjes (nochris) meibetelje om it foarelkoar te krijen.
Underwilens bin ik oerstapt op ‘e trein nei Skiphol/Den Haach oer de nagelnije Hanzelijn. Earst wol de trein mar net op gong komme omt by de oanlis fan de Hanzelijn fergetten is it stikje Swolle-Hattumerbroek oan te pakken. We ride troch in tunnel en binne yn Flevolân, op de fjilden oan wjerskanten ferbouwe de boeren ierpels, weet, biten, sipels, tulpen en wynturbines. Dit spoar beskikt oer it nije befeiligenssysteem ERTMS dat in folle hegere snelheid as de gesapige 140 km/h talit. Mar nee, de NS beskikt net oer it materieel om hegere snelheden te riden. Dat ERTMS sil nei alle gedachten it kommende desennium yn Nederlân ynfierd wurde. It is saak in lobby yn te setten om de lange trajekten nei it Noarden (ek de poat nei Ljouwert!!) as ien fan earsten oan bar komme te litten. En dan moatte dêr fansels noch geskikte treinen by. As der dochs in ferfanger fan de Fyra komme moat, lit de NS dan wat mear bestelle en lit dy treinen net allinnich nei it suden, mar ek nei it noarden ride!
Yn Lelystêd nochris oerstappe en dan komt de trein om 12.53h op it sintraal stasjon fan Amsterdam ta stilstân. De hinnereis hat 2 oeren en 37 minuten duorre. Leve de Hanzelijn! de ferbining giet mar in pear minuten flugger as it trajekt oer Amersfoort en Hilversum……der wie ús folle mear tasein.
Om 14.39 begjint de weromreis. It treft dat de trein nei Sloterdijk yn ien kear trochtuft nei Hoorn. Nei in goed heal oere check ik út by de NS, no is it 14 minuten wachtsjen op de bus fan Connexxion dy’t my nei Den Oever bringe sil. De rit troch Middenmeer en Wieringerwerf duorret mar leafst trije kertier, ynklusyf de wachttiid yn Hoorn giet der in oere mei hinne. It is fansels ek in streekbus dy’t de skoalgeande jeugd thúsbringe moat. It ferfolch mei de Qliner fan Arriva en de streekbus 199 dêr’t ik yn Boalsert op oerstappe moat, giet lykwols flot. Nei in reis fan seis oeren bin ik om 16h11 wer by stasjon Snits. De weromreis hat 2 oeren en 32 minuten yn beslach nommen, fiif minuten koarter as de hinnereis! Foar it reguliere spoar is dat in beskamsum risseltaat.
Sa’t hjirboppe oanjûn is, sil in kombinaasje fan ferbettering fan de infra, de logistyk en it materieel hjir drastysk ferbettering yn bringe moatte. In tiidwinst fan in healoere is helber. Dat fertsjinnet in prominint plak op de politike aginda fan Fryslân en de oare noardlike provinsjes.
////// Nederlandse vertaling ///////
Reistijd trein Fryslân-Randstad moet en kan een halfuur korter
Op maandag 24 juni 2013 reisde ik heen en weer met het openbaar vervoer van mijn woonplaats Sneek naar Amsterdam. Heen de reguliere route met de trein, terug met trein en bus over de Afsluitdijk. Voor de goede orde: vlak buiten Sneek staat aan snelweg A7 een bord met het opschrift: Amsterdam 111 km. De starttijd is 10h16 en de koers van de Arriva-trein is noord-noordoost, dus precies de verkeerde kant uit. Toch is het handig over Leeuwarden te reizen. Met de bus, die praktisch tegelijk uit Sneek vertrekt, heb ik in Heerenveen maar 2 minuten overstaptijd en zou ik toch in dezelfde trein terecht komen.
In Leeuwarden koop ik een kop koffie en een gevulde koek en welgemoed stap ik in de Intercity naar Rotterdam die om 10h44 vertrekt. Na ongeveer drie kwartier zijn we bij Herfte, de flessenhals waar de treinen vanuit Leeuwarden, Groningen en Emmen zich doorheen moeten wringen. De strijd om voorrang op dit baanvak is door Fryslân verloren, met gevolg dat de trein uit Leeuwarden vooruitgestuurd wordt om vervolgens op perron Zwolle meer dan tien minuten te wachten op de overstappers uit de Groninger trein. Om het knelpunt Herfte op te lossen is in 2008 al eens 80 miljoen toegezegd uit de zgn. Koopmansgelden, bedoeld om het spoor in Nederland te verbeteren. Helaas heeft Prorail dat geld aan andere projecten verspijkerd, reden waarom de noordelijke provincies nu wordt gevraagd alsnog zelf de beurs te trekken om het probleem Herfte mee te helpen oplossen.
Ondertussen ben ik overgestapt naar de trein die naar Den Haag/Schiphol voert over de nieuwe Hanzelijn. Eerst wil het nog niet erg vlotten omdat bij de aanleg van de Hanzelijn is vergeten het stukje Zwolle-Hattumerbroek (met IJsselbrug) aan te pakken, maar allengs komt de gang er beter in. We rijden door een tunnel en zijn dan in Flevoland. Op de uitgestrekte akkers aan weerskanten verbouwen de boeren aardappelen, tarwe, suikerbieten, uien, tulpen en windturbines. Dit stukje spoor is als een van de weinige in Nederland voorzien van het nieuwe beveiligingssysteem ERTMS dat flink hogere snelheden dan de gezapige 140 km/h mogelijk maakt. Helaas, de NS beschikt niet over het materieel voor hogere snelheden. Het lijkt er nu wel op dat het ERTMS in het komende decennium in Nederland z’n intrede zal doen. Hier ligt een lobbyopgave voor de provincies Overijssel, Drenthe, Groningen en Fryslân om de corridor Den Haag-Schiphol-Almere-Zwolle-Leeuwarden/Groningen als eerste van deze nieuwe techniek te voorzien. Daar horen dan ook snelle treinen bij. Als er toch vervanger voor de Fyra moet komen, laat de NS daar dan meer van bestellen. Een recente Kamermotie geeft in dat opzicht enige hoop. In Lelystad nog een keer overstappen en dan komt de trein om 12.53 op het Centraal station van Amsterdam tot stilstand.
De heenreis heeft 2 uur en 37 minuten geduurd. Leve de Hanzelijn! Deze verbinding is maar een paar minuten sneller dan het traject over Amersfoort en Hilversum…..er was veel meer in het vooruitzicht gesteld. Om 14.39 begint mijn terugreis. Het komt goed uit dat de trein na Sloterdijk in een keer doorrijdt naar Hoorn. Na een dik halfuur check ik uit bij NS en moet nu 14 minuten wachten op de Connexxion-bus die mij naar Den Oever zal brengen. De rit door o.a. Middenmeer en Wieringerwerf duurt maar liefst drie kwartier. Inclusief de wachttijd in Hoorn neemt deze etappe (rechstreeks 30 km) een uur in beslag. Begrijpelijk, want het is een streekbus, die de scholieren naar huis moet brengen. Het vervolg met de Qliner van Arriva die mij over de Afsluitdijk brengt en de streekbus waar ik in Bolsward nog een keer op over moet stappen, gaat behoorlijk vlot. Om 16h11 stopt de bus bij station Sneek, daar waar ik zes uur eerder de rondrit begon.
De terugreis heeft 2 uur en 32 minuten in beslag genomen, 5 minuten minder dan de heenreis! De reis met het reguliere spoor heeft het moeten afleggen tegen de geïmproviseerde trein- en busreis. Zoals hierboven aangeduid zal een combinatie van verbetering van de infra, de logistiek en het materieel behoorlijke verbeteringen kunnen aanbrengen. Een tijdwinst van een halfuur is haalbaar. De inspanning om dat doel te bereiken verdient een hoge plaats op de politieke agenda van de provincie Fryslân en de andere noordelijke provincies. En van een modern land dat de staat van zijn spoorwegen en het landsdelig openbaar vervoer eindelijk eens een keer fatsoenlijk op orde wil brengen.
