Nieuwe wegen

Het gaat niet goed met links. Niet in Nederland, niet in Europa. Bij de PvdA liep het ledenaantal de afgelopen jaren terug van 55.000 naar 45.000 leden. De peilingen spreken boekdelen. Die neerwaartse spiraal moet doorbroken worden. Tijd voor nieuwe wegen. Nieuw elan, een moderne beweging, die krijg je door een serieus open debat te organiseren over de toekomst van je partij, over een duidelijke heldere koers, met herkenbare standpunten. Dat open debat was ook de belofte van het partijbestuur van de PvdA.

Er zou bij de PvdA een open lijsttrekkersverkiezing komen. Luisteren naar niet-leden, naar sympathisanten van buiten, niet alleen naar het partijkader waarvan er steeds minder is. Dat was de belofte die Hans Spekman deed bij zijn aantreden. Die belofte is vastgelegd in een uitspraak van het congres op 22 januari 2012. Het Congres van de PvdA, het hoogste orgaan in de PvdA, besloot, ik citeer, ‘dat niet-leden tegen een kleine vergoeding en het tekenen van een verklaring waarin zij hun sympathieën voor het gedachtegoed van de PvdA onderschrijven, een volwaardige stem kunnen uitbrengen’.

U kunt het nog steeds allemaal nalezen op de website van de PvdA.

Trots meldde het partijbestuur dat we als progressieve partij voorop lopen met een open lijsttrekkersverkiezing, men wees op het positieve effect bij andere partijen in andere landen. Het gebeurde de laatste jaren bij lokale PvdA afdelingen als Groningen en Zoetermeer, maar het partijbestuur weigert tot op de dag van vandaag deze uitspraak door te voeren voor de aanstaande landelijke verkiezingen. Zij legt haar eigen verkiezingsbelofte en de uitspraak van het congres naast zich neer.

Teleurgestelde leden, teleurgestelde kiezers die ons een warm hart toedragen krijgen geen kans meer van dit partijbestuur. Weg open debat. De blik wordt naar binnen gericht, met steeds minder leden. Maar het werd erger, de partijvoorzitter, de onafhankelijk scheidsrechter, sprak zijn voorkeur uit voor de huidige lijsttrekker. De matchfixing in de achterkamertjes was begonnen.

Wie verder kijkt, ziet dat de procedure om lijsttrekker te worden van de PvdA is ontworpen voor Diederik Samsom en Lodewijk Asscher. Wanhopig is men op zoek naar een vrouwelijke excuustruus. Veel vrouwen in de PvdA klagen over deze handelswijze. En natuurlijk bedanken zij. Want het komende verkiezingsprogramma is opgesteld onder toeziend oog van Diederik Samsom en Lodewijk Asscher. Het verkiezingsprogramma is daarmee hun programma. Hoezo eerlijke kans voor andere kandidaten?

De kandidatenlijst is straks de lijst van Diederik Samsom en Hans Spekman, zij lieten Kamerleden weten wie een kans heeft en wie niet. Het wordt nog gekker. De lijsttrekkersstrijd staat pas geagendeerd nadat het verkiezingsprogramma gesanctioneerd is door de drie heren. En dat terwijl de PvdA onder leiding van Samsom en Asscher en campagneleider Spekman naar een dramatisch dieptepunt is geleid, weggevaagd op lokaal en provinciaal niveau. Dat zijn geen nieuwe wegen, dat zijn doodlopende wegen.

Aan deze matchfixing, aan deze poppenkast moet een einde komen. Dit is wat de politiek lelijk maakt, mensen raken hun vertrouwen nog meer kwijt. Ze vragen zich af, worden we wel serieus genomen? Wie heeft het hier eigenlijk voor het zeggen? In de woorden van de aan Harvard verbonden hoogleraar Michael Sandel ’We zijn de controle kwijt geraakt, we weten niet meer door wie we geregeerd worden.’

Het moet anders. Het wordt tijd voor nieuwe wegen. Hier en in Europa. Mensen weer zeggenschap geven, elkaar serieus nemen. De menselijke maat centraal stellen. Het Europa van Brussel en Juncker heeft zijn langste tijd gehad. Ik ben voor een PvdA die een nieuw Europees verdrag nastreeft waarin de menselijke maat weer centraal staat en niet de belangen van het grote bedrijfsleven, ik wil een Europa dat zich niet meer bemoeit met onze sociale woningbouw.

De PvdA moet waarden als gelijkheid tussen man en vrouw weer serieus nemen. De PvdA moet zich fel keren tegen de lange arm uit het buitenland. Ik wil dat de PvdA recht doet aan asielzoekers die erkend zijn. Maar we kunnen alleen mensen opnemen die we ook echt hier een thuis kunnen bieden. Dat gaat voortdurend mis. We nemen voortaan pas mensen op na en in goed overleg met de omgeving waar ze komen te wonen. Het COA schiet daarin ernstig tekort.

Voor werkzekerheid moeten we opnieuw met het midden- en kleinbedrijf aan tafel in plaats van vast te houden aan wetten die goedwillende werkgevers in het mkb de stuipen op het lijf jagen. Het aannemen van vaste krachten is inmiddels meer uitzondering dan regel geworden.

Het wordt tijd voor een PvdA die de morele en fysieke grenzen van de welvaartsstaat bewaakt. We zullen economische immigratie aan de grenzen moeten stoppen zodat we eerst de gevolgen van robotisering en onze hardnekkige werkeloosheid hier oplossen.

De PvdA moet staan voor een justitie- en defensiebeleid dat ons daadwerkelijk beschermt en dat korte metten maakt met het falen en onvermogen van de VVD op dit terrein.

Ik wil strijden voor het invoeren van bindende referenda zodat we het democratisch debat en de betrokkenheid versterken en kiezers weer een echte stem geven in ons land. We moeten ons inzetten voor grote investeringen in onze economie en samenleving en daarvoor ons niet meer laten ringeloren door Europees begrotingsbeleid. Hoogste tijd dat de energierekening van mensen naar beneden gaat door grote investeringen in de bestaande woningvoorraad.

Ik wil strijden tegen de grootschaligheid in het onderwijs, de politie en de zorg die tot meer ongelijkheid, meer onveiligheid, minder zeggenschap op de werkvloer en tot slechtere prestaties heeft geleid. Ook hier, de menselijke maat centraal. Zeggenschap teruggeven aan de mensen die in de publieke sector werken.

Ik vind dat de uitslag van het Oekraïne referendum gerespecteerd moet worden. Als enige van de PvdA fractie stemde ik voor de motie die het kabinet opriep de uitslag direct te respecteren en dit in Brussel kenbaar te maken.

In tegenstelling tot de linkse elite maak ik me geen zorgen over boze laag opgeleide blanke mannen. Waar ik me zorgen over maak zijn hoogopgeleide oude blanke mannen die in Nieuwspoort als lobbyist of als voorzitter van een branche-organisatie of als lid van een Raad van Toezicht of commissaris ergens in Nederland zich dik betaald verzetten tegen noodzakelijke veranderingen in het onderwijs, de zorg of bij woningcorporaties.

Ik wil een herkenbare PvdA die staat voor haar normen en waarden, die morele en fysieke grenzen trekt. Een PvdA die zich niet verliest in Haagse bestuurlijke processen, geen PvdA die toekijkt terwijl opgetreden moet worden in onder meer onze verpleeghuizen. Het is tijd voor nieuwe wegen. Voor ons land, voor de PvdA.

Eerder besloot ik af te zien van mijn kandidaatstelling voor de Tweede Kamer. Maar deze matchfixing en geslotenheid in de partij waarvan ik vanaf mijn zestiende lid ben, is niet langer aan te zien. Ik wil een open en eerlijk debat. Ik zal mij melden als kandidaat voor het lijsttrekkerschap van de PvdA.

Nieuwe wegen. Ik verheug me op een eerlijke lijsttrekkersverkiezing. Mijn inzet schetste ik zojuist. En ik zal die de komende tijd verder toelichten.

Ik verwacht van het partijbestuur dat alle kandidaten een eerlijke kans krijgen, geen matchfixing, geen poppenkast met twee bevoorrechte kandidaten die verantwoordelijk waren voor het beleid in de afgelopen vier jaar. Ik verwacht van het partijbestuur dat zij alsnog haar belofte en de congresuitspraak waarmaakt dat sympathisanten als niet-leden mee kunnen stemmen; dat mij bij winst als lijsttrekker de kans wordt geboden om het verkiezingsprogramma aan te passen op basis van mijn inzet bij de lijsttrekkersstrijd en dat ik als lijsttrekker invloed heb op het team dat straks op de lijst voor de Tweede Kamer zal komen. Samsom en Asscher hebben dat recht, dat recht zal ook moeten worden verleend aan andere kandidaten die aan deze verkiezing meedoen.

Partijbestuur van de PvdA, stop de matchfixing, hou op met deze poppenkast, hou je aan je afspraken, gooi de partij open, kies voor een echt debat, geef elke kandidaat dezelfde rechten en kansen. Ik zal me melden. Het is tijd voor nieuwe wegen.

Ik dank u wel.

JACQUES MONASCH