Het gezicht van eenzaamheid

19 april 2021

Vrijwilligers zijn elk voorjaar bezig met het invullen van belastingaangiften van senioren in Fryslân. Het is één van de weinige activiteiten die nog plaats vindt in coronatijd. Eén van die vrijwilligers deelde zijn ervaringen met ouderen waar hij over de vloer kwam:

“Covid doodt mensen snel, bij eenzaamheid duurt het langer, maar het resultaat is hetzelfde. Een andere sluipmoordenaar is alzheimer, ook dit zie ik steeds vaker. Ik ben geschrokken van het aantal mensen, dat wel graag dood zou willen. Ik ben de afgelopen weken vaak beroerd thuisgekomen van de gesprekken die ik heb gehad. Met name ouderen vinden het moeilijk om hulp te vragen, men durft niet of men weet de weg niet naar de hulpverlening. De sociale cohesie, ook in dorpen, wordt minder, men let minder op elkaar, men kent de nieuwkomers niet”.

In veel seniorenafdelingen slaagt het bestuur er in beperkte mate in om het contact te behouden. Er zijn telefooncirkels opgezet waarbij mensen geregeld met elkaar bellen, er worden extra nieuwsbrieven uitgegeven en soms is er een bloemetje. Even wat aandacht bij het bezorgen; het wordt heel erg op prijs gesteld. Samen proberen senioren op 5 mei een provinciaal bevrijdingsontbijt te organiseren, met inzet van de Onafhankelijke Seniorenverenigingen in Fryslân (OSiF).

Er gebeurt dus wel nog wat, maar activiteiten waar veel senioren samenkomen zijn niet mogelijk. Dat is niet alleen jammer, maar ook frustrerend voor veel gedwongen thuiszittende senioren. Er zijn geen of weinig mogelijkheden voor aandacht bij eenzaamheid maar ook bij ouderdomsziekten zoals alzheimer of dementie.

De lange duur van beperkingen leidt ertoe dat activiteitencommissies uiteenvallen en verenigingen oudere bestuursleden kwijtraken. Nieuwe actieve leden werven lukt nauwelijks.

Om die reden heeft de PvdA eind 2020 een motie ingediend om de sociale schade , aangericht door de coronamaatregelen, tegen te gaan. De aandacht voor seniorenverenigingen is er een onderdeel van. Er is een duidelijke toezegging gedaan dat bij het volgende Coronapakket ook voor de sociale schade aandacht komt.

Het nieuwe “No en Moarn”-pakket van de provincie Fryslân – bedoeld om de gevolgen van de coronamaatregelen te bestrijden – bevat een aantal onderdelen, zoals het leefbaarheidspakket, waar de Friese seniorenverenigingen gebruik van kunnen maken. Daarbij kunnen de koepels van seniorenverenigingen gezamenlijk met professionele partners als Zorgbelang voorstellen indienen om de sociale cohesie te herstellen en netwerken te actualiseren. Het is mede het resultaat van de nauwere contacten die in deze coronaperiode tussen seniorenorganisaties en de provincie zijn ontstaan. Een opsteker in deze lastige en voor veel senioren moeilijke periode. En een uitdaging om nieuwe kansen te bieden bij eenzaamheid, alzheimer en dementie maar ook een uitdaging voor herstel van de sociale cohesie.

Jan Walrecht, Statenlid PvdA
Jan Kloosterman, voorzitter OSiF