5 augustus 2013

Tijd voor cultuur

Na een aantal sombere jaren heeft de cultuursector het nog zwaar, ze moet zich aanpassen aan werken met minder geld en andere eisen. Maar tegelijk zijn er ook successen te vieren, met een groot aantal nieuwe en verbouwde musea die hun deuren weer openen. Met als kroon op de heropeningen die van het Rijksmuseum, het museum waarvan de collecties en het gebouw zo direct verbonden zijn met onze geschiedenis. Het succes van deze heropeningen laat zich onder andere zien in grote stijgingen van bezoekersaantallen, waardoor de museumkaart dit jaar meer geld uitkeert aan musea dan de kaart binnenkrijgt. Dat is een geweldige opsteker voor de ondernemende musea in Nederland. In september gaat het Fries Museum open. We kijken ernaar uit. Ik heb al een kijkje achter de schermen kunnen nemen. Prachtig!

Naast verbouwingen zal de vergroting van de aantrekkingskracht van musea moeten komen uit een hechtere samenwerking. Hierdoor kunnen veel meer stukken gedeeld en getoond worden, daarnaast kunnen de musea besparen op hun kosten waardoor meer geld beschikbaar komt voor de kunst.
Gelukkig is duidelijk geworden dat de ministers voor Buitenlandse Zaken en Handel en Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen geld gevonden hebben om het Tropenmuseum in ieder geval de komende jaren open te houden. Dit biedt de ruimte om de fusie met het Afrika-museum en het museum voor Volkenkunde te voltooien en in 2017 mee te doen met dezelfde subsidievraag als andere musea. Dit is een mooi voorbeeld van de bijdrage die creativiteit en samenwerking kunnen leveren aan het behoud en de verbetering van onze mooie cultuur.

Helaas wordt de kunstwereld ook met enige regelmaat opgeschrikt door diefstal. Tijden een hoorzitting in de Kamer over dit onderwerp bleek dat het juist bij kunstdiefstal een probleem is dat het gestolen goed na twintig jaar eigendom wordt van de dief. Juist bij zeldzame kunst is dit een prikkel om een object te verbergen en deze periode uit te zitten. Ik wil dat er voor kunstobjecten een uitzondering gemaakt wordt waardoor de dief nooit eigenaar van een gestolen goed kan worden.

Vrijwel alle Europese landen kennen regelingen om de productie van lokaal geproduceerde films te stimuleren. Hier heeft de sterke Nederlandse filmsector veel last van doordat producties in het buitenland gedraaid worden. De regering wil de ondersteuning in andere landen door middel van Europese afspraken verminderen. Maar dit is een lange termijn oplossing, er moet snel ingegrepen worden om de sector niet nog verder achteruit te laten gaan. Als de belastingdienst in staat is gunstige regelingen met internationale bedragen af te spreken moet dit ook kunnen met filmproducenten.

De cultuur en het erfgoed in Nederland hebben ons veel te bieden en veel mensen genieten daar actief van. En het is van groot economisch belang, zowel voor het toerisme alsook voor het vestigingsklimaat van onze steden. De uitdaging voor musea en andere instellingen die cultuur aanbieden is om hun publiek uit te breiden. Voor de overheid is er de taak om een divers en vernieuwend aanbod aan cultuur te stimuleren, dat aansluit op de behoeftes van het publiek. En nu maar hopen dat Fryslân en Leeuwarden ook Culturele Hoofdstad 2018 worden!

Jacques Monasch